آیا منظور از نانو، همان نانو پنیر، نانو گوجه، نانو خیار و …. است

فکر میکنم بارها عبارت‌هایی نظیر نانو فناوری، ساختارهای نانویی، مقیاس نانو یا حتی خیلی ساده تر بگم جوراب نانو، دستمال جادویی نانو، مسواک نانو و … به گوشتان خورده است.

با شنیدن این عبارت ها چه چیزی در ذهن شما شکل می‌گیرد؟  آیا درک  مناسبی از کلمه نانو (Nano) دارید؟ پس با من همراه باشید تا با زبانی ساده «نانو» را معرفی کنم.

حتما با واحد اندازه گیری «متر» آشنا هستید حالا به جای کلمه «واحد اندازه گیری» از کلمه «مقیاس» استفاده می کنیم. باید بگم ما در مقیاس متر زندگی میکنیم و عموماً با ابزارها و موادی سروکار داریم که تقریبا قابل لمس هستند.

میدونی معنی «ماکرو» چیه؟ یعنی «بزرگ»

پس می توانیم بگیم که ما در دنیای ماکروسکوپی زندگی میکنیم.

ای واااای !! پس مقیاس نانو یعنی چی

مقیاس نانو یعنی «یک میلیارد» بار از مقیاس متر (دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم) کوچک‌تر است.

برای این که درک بهتری از مقیاس نانو داشته باشید، به طول و ابعاد موارد زیر دقت کنید:

  • ساختار DNA: حدود 2 نانومتر
  • باکتری : حدود 200 نانومتر 
  • موی انسان: قطری بین 50.000 تا 100.000 نانومتر
 پس یادتون باشه که ممکن است در تجارت و بازار با عبارت‌هایی مواجه شوید که اساساً از لحاظ علمی اشتباه هستند. به عنوان مثال عبارت «جوراب‌های نانو»؛ از این عبارت اینگونه برداشت می‌شود که اندازه و مقیاس جوراب در حدود نانومتر است! اما این در حالی است که جوراب‌های فوق الذکر یعنی تنها در میان بافت خود حاوی نانوذرات هستند.
 
مقیاس نانو  چه اهمیتی دارد؟
دلایل بسیاری برای اهمیت مقیاس نانو وجود دارد.ولی مهم ترین آن این است که خواص مواد مانند انرژی آن ها در مقیاس نانو نسبت به حالت بزرگ آن ها تغییر می‌کند. این در حالی است که با کوچک کردن ذرات ماده،تنها خواص فیزیکی آن ها تغییر  کند و انتظار می رود که ویژگی های اصلی ماده تغییر نکند.
به همین دلیل «مقیاس نانو» بیش از سایر مقیاس‌ها مورد توجه قرار گرفته است. خواصی مانند هدایت الکتریکی، رنگ، استحکام مکانیکی و حتی وزن می‌توانند در مقیاس نانو تغییر کنند.
 

 آشنایی بیشتر با مثال‌هایی از تغییر خواص مواد در مقیاس نانومتری 

تغییر خواص مواد در مقیاس نانو

تغییر رنگ

تغییر شفافیت

تغییر خواص مغناطیسی

  تغییر واکنش‌پذیری